Gigantoj de Tekniko

Gigantoj de Tekniko aŭ Grand-tekaj firmaoj (angle Big Tech ^[1] ) estas la nomo donita al la kvin plej grandaj informteknologiaj kompanioj en Usono - Alphabet (Google), Amazon, Apple, Meta (Facebook), kaj Microsoft. Ekde la fino de la 2000-aj jaroj, ĉi tiuj kvin kompanioj (krom la naftokompanio Saudi Aramco (Aramco), la elektra aŭtomobila fabrikanto Tesla, Inc. (Tesla), la kompanio Visacard (Visa), la Alibaba Group kaj la ĉina holdingo Tencent) estas la plej valoraj publikaj. kompanioj en la mondo (en), ^[2] kie ĉiu el ili havas maksimuman merkatan valoron kiu kutime varias de ĉirkaŭ 280 miliardoj da dolaroj por Facebook ĝis 3 duilionoj da dolaroj por Apple. ^[3]

Iuj argumentas, ke praktike ne plu eblas vivi en la mondo de cifereca kulturo ekster la platformoj kreitaj de ĉi tiuj kvin kompanioj, ^[4] kaj tial tra la jaroj leviĝis zorgoj, ke tiuj kompanioj promocias monopolismajn praktikojn kaj pro tio tra la jaroj en Usono la Justicministerio kaj (Federacia Komerckomisiono) ^[5][6][7] kaj en Eŭropo la Eŭropa Komisiono ^[8] aranĝis enketojn por kontroli ĉu tiuj firmaoj antaŭenigas maljustan konkuradon. Tra la jaroj, asertoj estis faritaj pri la seriozeco de la grandaj teknologiaj kompanioj koncerne aferojn ligitajn al privateco, sinesprimlibereco, cenzuro, ŝtata sekureco kaj policado. ^[9] Aliflanke, ĉar grandaj teknologiaj kompanioj provizas esencajn servojn senpage al konsumantoj, ili daŭre estas ekstreme popularaj. ^[10] Aparte, Facebook kaj Google kiuj ofertas preskaŭ ĉiujn siajn servojn senpage. ^[11]

La 45-a Prezidanto de Usono, Donald Trump akuzis la Big Tech-kompaniojn uzi sian grandan potencon kaj preni flankon en la usona prezidanta baloto de 2020. Post la elekto, kelkaj firmaoj fermis aŭ limigis la kontojn de Trump, sed la firmaoj malaprobis liajn asertojn.

1. ↑ The Economics of Big Tech (en-GB) (March 29, 2018). Alirita June 6, 2019.
2. ↑ Most Valuable Companies in the World - 2020 (angle). Arkivita el la originalo je January 27, 2020. Alirita January 27, 2020.
3. ↑ . Apple becomes first U.S. company to reach a $2 trillion market cap (August 19, 2020). Alirita October 15, 2020.
4. ↑ It's almost impossible to function without the big five tech giants, https://www.theguardian.com/commentisfree/2019/feb/17/almost-impossible-to-function-without-big-five-tech-giants 
5. ↑ . Why Congress's antitrust investigation should make Big Tech nervous (angle) (February 6, 2020). Alirita February 21, 2020.
6. ↑ . DOJ To Wrap Up Probe Into Big Tech In 2020 (en-US) (December 11, 2019). Alirita February 21, 2020.
7. ↑ . The DOJ's latest probe erased $33 billion from Amazon, Apple, Facebook, and Google | Markets Insider. Arkivita el la originalo je 2021-11-27. Alirita February 21, 2020.
8. ↑ Is Margrethe Vestager championing consumers or her political career? (September 14, 2017). Alirita June 26, 2020.
9. ↑ Privacy, power and censorship: how to regulate big tech, https://www.theguardian.com/business/2019/apr/29/big-tech-regulation-facebook-google-amazon 
10. ↑ Yglesias, Matthew (May 3, 2019), The push to break up Big Tech, explained, https://www.vox.com/recode/2019/5/3/18520703/big-tech-break-up-explained 
11. ↑ Facebook and Google are free. They shouldn't be.. Alirita 22 January 2021.